БЛАГОВЕШТЕНИЕ НА ПРЕСВЕТА ВЛАДИЧИЦА НАША БОГОРОДИЦА И ПРИСНОДЕВА МАРИЈА

БЛАГОВЕШТЕНИЕ НА ПРЕСВЕТА ВЛАДИЧИЦА НАША БОГОРОДИЦА И ПРИСНОДЕВА МАРИЈА

УТРЕНА

Тропар, глас 4.

Денес е почетокот на нашето спасение, и откривање на вековната тајна: Синот Божји син на Дева станува, а Гавриил благодат благовестува. Затоа и ние со него да ѝ запееме на Богородица: Радувај се, Благодатна, Господ е со тебе .

Седален, глас 4.

Гавриил од небото на чесната ѝ вика: Радувај се, зашто во утробата ќе Го зачнеш предвечниот Бог, Кој со збор ги составил краиштата (на вселената). А Марија му одговараше: Јас сум немажена, и како ќе родам син? Кој видел бессемено раѓање? Ангелот, пак ѝ одговараше на Богородица и Дева, велејќи ѝ: Светиот Дух ќе слезе на тебе и силата на Севишниот ќе те осени.

Слава, и сега, глас 4.

Гавриил беше испратен при Дева Марија, и тој ѝ јави радост неискажлива: дека ќе зачне бессемено и негнилежна ќе остане: Ќе родиш Син, предвечниот Бог, и Он ќе ги спаси луѓето од нивните гревови. И Оној што ме испрати, сведочи и бара да ти речам: Радувај се, благословена! Како девојка ќе родиш и, по раѓањето, пак девојка ќе останеш.И читање за празникот.

Канон, творба на кир Теофан, (чиј акростих е според азбучниот ред, до 8-та песна). Глас 4.

Песна 1

Ирмосː Ќе ја отворам устата моја, и со Дух ќе се исполни, и збор ќе ѝ кажам на Мајката Царица, и ќе се покажам светло торжествувајќи и, радувајќи се, ќе ги воспеам нејзините чудеса.

Нека ти пее, Владичице, твојот прататко Давид, свирејќи на духовна лира. Послушај го, ќерко, радосниот глас од ангелот, зашто ти благовестува радост неискажлива.

Ангелотː Ти викам тебе, веселејќи сеː Приклони го увото твое и чуј ме! Јас ти го навестувам Божјото бессемено зачнување, зашто си нашла милост пред Бога, што не ја нашла никоја друга, Сечиста.

Богородицаː За да ја разберам силата на твоите зборови, Ангелу, како ќе биде тоа што ми го рече, говори уште појасноː Како ќе зачнам кога сум невина Дева? Како ќе бидам и мајка на Мојот Создател?

Ангелотː Чинам дека помислуваш оти моите зборови се лажни, и се радувам гледајќи ја твојата претпазливост. Биди смела, Владичице, оти, кога Бог сака, лесно се исполнува и она што го надминува човековото разбирање.

Песна 3

Ирмос: Твоите песнословци, Богородице – жив и независен изворе, откако ќе ги собереш околу себе, духовно утврди ги и, во твојата божествена слава, со венците на славата удостој ги.

Богородица: Нема веќе кнез од Јуда, дојде друго време, во кое ќе се јави Христос – надежта на сите народи; но ти, објасни ми, како ќе Го родам Него, кога сум девствена.

Ангелот: Од мене бараш, Дево, да го дознаеш начинот на твоето зачнување, но тој е неискажлив. Тоа ќе го изврши Светиот Дух Кој ќе те осени, со Својата сила животворна.

Богородица: Мојата прамајка (Ева), откако го прифати советот на змијата, беше лишена од божествената храна. Затоа и јас се плашам од твојот нобичен поздрав, срамејќи се да не згрешам.

Ангелот: Јас, Божјиот застапник, пратен сум да ти ја пренесам Божјата волја. Зошто се боиш или пазиш од мене, Сенепорочна! Јас сум тој што повеќе се плаши од тебе и набожно те почитува.

Седален, глас 8.

Словото Божјо сега слезе на земјата: ангелот застана пред Дева, викајќи: Радувај се, благословена, која единствено го запази печатот на девството, кога во утробата Го прими предвечното Слово и Господа, за да го спаси, како Бог, родот човечки.

Слава, и сега, глас 8.

Од небото беше испратен Архангел Гавриил од Бога. Тој бргу застана пред одушевениот град, велејќи ѝ јасно: Дево, ти ќе го примиш Создателот во утробата, и ќе Го родиш со тело, неизменливо. Затоа сум испратен да ти јавам необично раѓање, чиста и света, викајќи ти: Радувај се, невесто незаневестена.

Песна 4.

Ирмос: Оној што седи во слава, на престолот од Божеството – најбожествениот Исус, дојде на лесен облак и со нетлената рака ги спаси тие што викаат: Слава ѝ, Христе, на Твојата сила.

Богородица: Од пророкот, кој во она време Го претскажа Емануила, слушнав дека треба да роди некоја света девојка. Но сакам да разберам, како е можно човечката природа да се измеша со божеството?

Ангелот: Преславната тајна што се однесува на тебе, веќе ни ја откри капината која остана неизгорена, кога го прими пламенот, Благодатна и сепеана, зашто, и по раѓањето, ќе останеш чиста и секогаш Дева.

Богородица: Гаврииле, проповеднику на вистината, осветлен од сјајот на Бога Седржителот, кажи ми најискрено: Како ќе Го родам, телесно, бестелесното Слово, а да не биде оштетена мојата нетлена чистота?!

Ангелот: Пред тебе стојам со страв, како слуга пред Господарка, и сега се срамам да те погледнам, Дево, зашто Словото на Отецот ќе слезе на тебе како дожд на руно, како што Он благоволи.

Песна 5.

Ирмос: Целиот свет ѝ се чудеше на твојата божествена слава, зашто ти – неискусобрачна Дево, си Го имала во утробата Оној Кој е Бог над сите и си Го родила вечниот Син, Кој им дава мир на сите оние што тебе те воспеваат.

Богородица: Не можам да ги разберам јасно твоите зборови, зашто, со Божја сила, се случувале многу чудеса, знаци и слики на законот, но никогаш, без маж, не родила девојка.

Ангелот: Ти си изненадена, Сенепорочна, и твоето чудо е необично, зашто ти единствена ќе Го примиш Царот на вселената, Кој се воплотува. За тебе зборуваат пророците преку символи, слики и загатки.

Богородица: Оној што е неопфатлив и невидлив за сите, како може Тој да се всели во девствена утроба, што Самиот Он ја создаде?! И како ќе Го зачнам Бога Словото, Кој е собеспочетен на Отецот и на Духот?!

Ангелот: Оној што му вети на твојот прататко Давида, на престолот од неговото царство да Го постави плодот од твојата утроба, за живеалиште на Словото те избра тебе, убавината на Јакова.

Песна 6.

Ирмос: Пророкот Јона, предобразувајќи го тридневното погребение, во китот молејќи се, повика: Од гибел избави ме, Исусе, Цару на силите (небесни).

Богоодица: Кога го примив радосниот глас на твоите зборови, Гаврииле, се исполнив со божествено веселие, оти соопштуваш и навестуваш радост бесконечна и веселие.

Ангелот: Тебе ти се даде, Богомајко, радост божествена. Тебе сета твар ти вика: Радувај се, Богоневесто, зашто само ти беше однапред избрана да бидеш Мајка на Синот Божји, Пречиста!

Богородица: Сега, преку мене, нека биде уништена осудата Евина; денес нека ѝ биде простен долгот заради мене, и од древниот заем нека биде целосно ослободена преку мене.

Ангелот: Бог му вети на праотецот Авраам дека во неговото семе ќе бидат благословени сите народи! Преку тебе, Пречиста, денес се исполнува тоа ветување.

Кондак, глас 8:

Тебе, Богородице, поборнице војвотко, ние твоите слуги, од злото избавени, победна и благодарствена песна ти пееме: Како онаа што има сила непобедлива, од секакви неволи ослободи нѐ, за да ти викаме: Радуј се, Невесто неневесна!

Икос: Ангел застапник беше испратен од небото да ѝ рече на Богородица: Радувај се!

И гледајќи дека Ти, Господи, со гласот на бесплотниот се воплотуваш, зачуден стоеше и вака ѝ велеше:

Радуј се, од тебе ќе изгрее радоста;

радуј се, преку тебе ќе исчезне клетвата!

Радуј се, на паднатиот Адам враќање;

радуј се, Евино од солзи избавување!

Радуј се, височино за човечките помисли тешко достижна; радуј се, длабочино и за ангелските очи несогледлива!

Радуј се, зашто си престол на Царот; радуј се, зашто Го носиш Оној што носи сѐ!

Радуј се, ѕвездо што Го навестуваш Сонцето; радуј се, утробо на божественото воплотување!

Радуј се, преку тебе тварта се обновува; радуј се, преку тебе на Творецот Му се поклонуваме! Радуј се, Невесто неневесна!

Песна 7.

Ирмос: Богомудрите момчиња не им послужија на тварите, наместо на Создателот, но, откако храбро ја победија огнената закана, се радуваа пеејќи: Највоспеаниот Господ и Бог на татковците, благословен си.

Богородица: Ти ми откриваш дека нематеријалната Светлина, поради своето големо милосрдие, се соединува со материјалното тело: – светла вест и радосна, проповед божествена! И затоа ми велиш: Благословен е, Сечиста, плодот на твојата утроба!

Ангелот: Радувај се, Владичице Дево! Радувај се, Пречиста! Радувај се, храме Божји! Радувај се, свешнику на Светлината. Адамово враќање (во рајот), Евино избавување, Горо света, пресветло осветување, и палато на бесмртноста!

Богородица: Со слегувањето на Светиот Дух, душата очисти ми ја, телото освети го; направи ме живеалиште на Бога, скинија богоукрасена, храм одушевен и чиста Мајка на Животот.

Агнецот: Сега те гледам како свешник многусветол и како брачна одаја од Бога направена, како златен ковчег. Прими Го, Богоневесто, Давателот на законот, Кој благоволи, преку тебе, да ја избави распадливата човечка природа.

Песна 8.

Ирмос: Слушни дете, Дево Пречиста, Гаврил нека ти го каже древниот вистински совет на Севишниот: Биди подготвена да Го примиш Бога, зашто преку тебе Несместливиот ќе поживее со луѓето. Затоа, радувајќи се, викам: Сите дела Господови, благословете Го Господа.

Богородичен: Девојката одговори: Умот на секој земнороден е надминат, ако бара да ги разбере чудесата што ми ги проповедаш. Восхитена сум од твоите зборови, а сепак се плашам, да не ме оддалечиш од Бога со лага, како Ева. Но, ете, и покрај сѐ, викам: Сите дела на Господа, благословете Го Господа, и превозносете Го во вековите.

Ангелот: На овие зборови Гавриил одговори: Ете, твојата недоумица се разреши, оти добро рече дека работата е тешко достижна. Но, имај доверба на зборовите од твоите усни; не сомневај се дека станува збор за измама, туку верувај како на реалност. А јас, пак, радосно викам: Сите дела на Господа, благословете Го Господа, и превозносете Го во вековите.

Богородица: Овој закон им е даден на луѓето од Бога, одговори веднаш Непорочната: Раѓањето е плод на взаемна љубов, а брачното задоволство ми е непознато. Како можеш да речеш дека ќе родам?! Се плашам да не кажуваш лага! Но, ете, и покрај сѐ, викам: Сите дела на Господа, благословете Го Господа, и превозносете Го во вековите.

Ангелот: Ангелот пак одговори: Зборовите што ми ги кажуваш, Пречиста, се вообичаени при раѓањето на смртните луѓе. Но јас ти ветувам дека Бог навистина ќе се воплоти од тебе, надумно и неискажливо, како што Он знае. Затоа, радувајќи се, викам: Сите дела на Господа, благословете Го Господа, и превозносете Го во вековите.

Богородица: Ми се јавуваш како вистински проповедник, рече Дева, зашто си дојден како благовесник на радоста заедничка. Бидејќи ги очистив и душата и телото, нека ми биде според твоите зборови, и Бог нека се всели во мене, Кому, со тебе, му викам: Сите дела на Господа, благословете Го Господа, и превозносете Го во вековите.

Припев на празникот: Благовести земјо радост голема, небеса фалете ја Божјата слава.

Песна 9.

Ирмос: Раката на нечистите никако да не се допира до живиот Ковчег Божји, а усните на верните непрестајно да го пеат ангелскиот поздрав на Богородица, и радосно да викаат: Навистина си повозвишена од сите, Дево Пречиста.

Кога надумно Го зачна Бога, ти, Дево, не подлегна на законот на природата и, при твоето раѓање, ти ги избегна мајчинските болки, иако ја носеше распадливата природа. Затоа заслужуваш да бидеш поздравена: Радувај се, благодатна, Господ е со тебе.

Од каде доаѓа изворот на млеко, Дево чиста, не може да искаже јазик овоземен, оти покажуваш нешто необично за природата, што го надминува законот на природното раѓање. Затоа заслужуваш да бидеш поздравена: Радувај се, благодатна, Господ е со тебе.

За тебе таинствено се говореше во Светото писмо, Мајко на Севишниот, зашто Јаков, кога во она време ја виде скалата, која беше праслика за тебе, рече: Ова е скалилото Божјо. Затоа заслужуваш да бидеш поздравена: Радувај се, благодатна, Господ е со тебе.

Чудесно е чудото што на божествениот Мојсеј му го открија капината и огнот (на Синај)! Барајќи го со текот на времето неговото исполнување, тој рече: Јас ќе го видам тоа кога на Богородица ќе ѝ биде речено: Радувај се, благодатна, Господ е со тебе.

Даниил те нарече Гора духовна, а Исаија – Родителка на Бога. Гедеон те виде како руно; Давид те нарече светилиште, а друг некој – врата. Гавриил, пак, ти вика: Радувај се, благодатна, Господ е со тебе.

Изворː ИЗБОР на месечни и празнични богослужби. Втор том, Февруари – август (препев и превод од црковнословенски јазик протојереј – ставрофор Јован Таковски).
– Битолаː Преспанско-пелагониска епархија.