СВЕТООТЕЧКИ СОВЕТИ
Свети Филотеј Зарвактос
Мнозинството архиереи и свештеници повеќе се грижат за нивните скапоцени олтари, одежди и блескави раса, отколку за нивните дела. He велам дека архиерејот или свештеникот треба да изгледа гнасен, нечист, парталав – далеку од тоа.
Тој треба да приличи на свештеник, служител и пратеник на небесниот Цар, и уште не само да има наметка и да се фали co тоа, но да биде богоугоден и да блеска co своите дела.
Стремете се достојно кон повикот за кој сте повикани.
He огледувајте се на мнозинството, туку на оние што се избрани и достојни. He одете по широкиот и просторен пат, но одете по тесниот и трновит, низ кој малкумина одат и кој води во живот.
На овој начин ќе My угодите на Бога и на ангелите, и ќе биде полезно за вас, но и за браќата христијани, исто така…
Ho, мојата душа во последните мигови од мојот живот е тажна и страда, гледајќи на жалната состојба на Црквата и нејзините пастири, кои, co некои исклучоци се помрачуваат и тоа е причина, во името на нашиот небесен Отец, да изгледаат безбожни кај незнабошците.
Верувам и се надевам дека втемелителот на Црквата и Царот на мирот ќе ги здроби како грнчарски садови, додека Неговата Црква, која ја освети преку пречистата крв, ќе ја сочува од опасност на потоп.
Додека мирно си заминувам, бидете мудри и претпазливи од сегашната лоша и расипана генерација. Обидете се да најдете добродетелен и прониклив (остроумен) духовен отец и следете ги неговите совети.
Молете се и барајте од Бога да ве просветлува, за да не ве прелажат.
He лутајте лево – десно, но движете се во средина од патеката, no правиот и царски пат. Одете по патот на мудроста и разумноста, по патот на вистинската Православна вера, чистата христијанска љубов и надеж, (сè) додека пристигнете до мирната и безбедна порта од рајот и вечниот живот, но секогаш имајќи го за водач нашиот најсладок Исус Христос, Избавителот и Спасителот на нашите души…
Сѐ што премудрите апостоли и богомудри отци на нашата света Православна Црква ни оставиле во наследство, многу од денешните наследници сакаат да го поништат и да го исфрлат од Црквата.
Сепак, не можат да го сторат тоа, не можат да успеат, бидејќи Господ ќе ги растури како глинени садови. И малкумина што се избрани ќе ги растресе и само неколкумина од малкуте ќе останат неразнишани.
Да се присилиме за да останеме верни и неразнишани за сѐ што примивме од светите апостоли, свети отци и учители на Црквата… правете и пишувајте колку што сакате, но денешната генерација има „очи кои не гледаат, и уши кои не слушаат…” (Ерем. 5, 21; види Езек. 12, 2; Пс. 134, 16-17, Мк. 8, 18)…
———————————-
Денес навистина злото го надмина гревот на сите времиња и секој духовен отец co страв Божји и совест е во тешка ситуација кога треба да примени икономија кон грешниците кои се исповедаат.
Во денешната генерација духовниот отец мора дa примени икономија, бидејќи ако е строг, во никој од исповеданите ни најмалку нема да најде достојни за Причест.
Најголемото внимание и проникливост за духовниот отец е да моли непрестајно од небесниот Бог и Отец да го просветлува како да практикува икономија.
Според божествениот Григориј, тој треба да „дава икономија, но да не греши”. A ако згреши, подобро е да не исповеда, за да не чуе од луѓето кои ќе речат: „Лекару, излечи се себеси” (Лк. 4, 23)…
Жалната состојба на луѓето денес се должи на недостигот на доблесен, мудар, разумен, богобојазлив, побожен и искусен духовен отец од една страна, и од постоењето на духовни отци кои немаат страв Божји и секоја друга добродетел од друга страна; и кои се неуки, неискусни, и во некои ситуации безбожни, неверни и нечесни.
Ништо да не очекуваме освен милост од секогаш добриот Бог за да испрати способни и избрани луѓе во неговото мистично лозје или да испрати меч за да ја исчисти земјата од нечистотија…
Духовниот отец треба да биде мудар, прониклив, искусен и разумен. Треба да Го поседува Светиот Дух за да ги чува и исцелува душите на грешниците.
Над сѐ, треба да има љубов и грижа за оние кои се исповедаат. Таквите духовни отци, макар што се ретки денес, сепак постојат.
Кој бара да најде таков духовен отец, ќе најде.
Што е ова денес, Божји гнев или Негово напуштање, не знам…?
Проповедта е добра и потребна, но добродетелни духовни отци се повеќе потребни.
Духовниот отец е оној кој ќе нѐ измие од калта на гревот и ќе ги исчисти нашите рани, кој ќе ни даде лек за заштита, исцеление и здравје на душата и кој ќе нѐ помири и соедини co Бога…
Ако не сакаме да грешиме, да се потсетуваме на смртта и да мислиме на Бог Кој е co нас. Духовниот отец не само што треба да биде чист и ослободен од грев, туку треба да го поседува дарот на проѕорливост, бидејќи духовното знаење се разликува од медицинското, како што се разликува душата од телото…
Многу луѓе не само што не прифаќаат совети, туку се бесни, лути и непријателски се расположени кон докторот.
Поради овие причини денешните луѓе, покрај другите гревови, се горделиви, и како такви ниту сакаат да примат совети, ниту се поправаат, a ниту се покајуваат.
Учителот кој е свештеник и духовен отец, треба да пронајде лек и погоден начин да ги поправи. He треба да молчи, ниту да осудува остро и грубо, бидејќи строгоста може да доведе до горделивост и безбожност, и ако строго ги критикува, целосно ќе ги изгуби.
Учителот мора да стане мудар и прониклив, а бидејќи никој не е мудар на овој свет, тој мора co засилена молитва кон Бога, Дарителот на вистинската мудрост, да му даде мудрост и разумност, како Соломон, за да управува co душите.
Многупати co ист лек една личност се исцелува, а друга се разболува – учителот и свештеникот мора да поседуваат дар на расудување. Меѓутоа добар, благ, кроток и понизен начин придонесува уште повеќе.
He сум способен, возљубени чеда, да ви ја опишам радоста што ја доживеав кога го прочитав писмото, дека сте биле послушни на мојот родителски совет и дека засилено сте се молеле кон Господ за оние кои покажале непријателство кон вас и дека сте започнале да чувствувате ревност на искрена љубов и кон оние кои ве љубат и кон оние кои ве мразат.
Ова се, чеда мои, плодовите на послушанието и љубовта. Оној кој поседува послушание, вели големиот и мудар учител преподобниот Ефрем, Го подражава Христос, Кој My бил послушен на небесниот Отец сѐ до смртта, и тоа смрт на Крст. И оној кој има безрезервна љубов кон Бога и кон сите луѓе, секогаш останува co Бога и Бог е co него…
Настојувајте да најдете добродетелен, богоносен духовен отец, кај кого ќе се исповедате, бидејќи исповедта мора да биде насамо (очи во очи), а не co пишување.
Co пишување може само во крајна нужда, кога некој не може да најде духовен отец.
Затоа бидете внимателни, чеда мои, да не грешите како што грешат луѓето, дали од небрежност и немарност или пак co демонско влијание, и веднаш исповедајте се без одложување.
Исто како што кога физички ќе заболите веднаш брзате на доктор, така е и co душевното заболување, односно кога грешите, бидејќи гревот е заболување на душата – брзајте да се исповедате.
Лечењето започнува co вистинска и искрена исповед. Co покајанието сѐ се простува и човекот се приближува кон Бога и се осветува. Покајте се, и Бог, Кој е милосрден, ќе ве прими co отворена прегратка…
He запирајте да барате совет од светите духовни отци и браќа… На тој начин целосно ќе се заштитите од подмолните стапици на непријателот, и ќе станете добри Христови војници и вистински слуги, и самите ќе бидете корисни, за самите на себеси, за вашиот народ, за Црквата и за татковината.
Превод од англиски: Александар Божиноски
Пренесено од списанието “Православен пат” Двоброј 38-39, 2015
Подготви: Мина Даниловска