ВНАТРЕШНА БОЖЕСТВЕНА ЛИТУРГИЈА
„Свети Григориј Синаит пишува за ова духовно свештенство, кое претставува суштинска основа и за светотаинското свештенство, бидејќи меѓу верниците тие се, оние кои се изцелени и поседуваат умносрдечна молитва, избрани да ја примат посебната благодат на свештенството.
Според Свети Григориј, „умната молитва е таинствена (мистична), свештенодејствување на умот”.
Карактеристични се неговите зборови:
„почетокот на умносрдечната молитва е дејство (енергија) односно очистувачка сила на духот и мистично свештенодејствување на умот” (добротољубие, 4 том, стр.51).
Човекот кој поседува дар на умносрдечната молитва чувствува во себеси очистување, просветлување и обожување на благодатта што делува.
Тоа е внатрешно свештенодејствување и внатрешна Божествена Литургија.
Сите оние, кои ќе ја достигнат таа состојба се свештеници. „Вистинското свештенство и свештенството на идниот век е срцето ослободено од помисли кое што дејствува по духот и се` што ќе се каже или направи од тоа срце е духовно”
(исто , стр 31).“
Зборовите на овој свет Отец ме потсетуваат да кажам дека духовното свештенство е она, кое што ќе се оствари во идниот век, во Царството Небесно.
Немајќи намера да се задржуваме на теми од неизбришливото или не-светотаинското свештенство, ја истакнуваме вистината дека светотаинственото свештенство постои заради народот, за да му служи на неговите потреби, додека духовното свештенство е она свештенство кое во идниот живот ќе продолжи да му служи на небесниот жртвеник.
Сите, кои го поседуваат ова духовно свештенство претставени се како „вистинско свештенство”, „од сега и до века”.
Кога ќе се открие човековиот ум, кога ќе се ослободи од робувањето, и кога ќе се прифати делувањето на Светиот Дух, тогаш тоа се нарекува „духовно свештенство”.
Човекот во светилиштето на своето срце служи мистична литургија и постанува причестен со Агнецот во заветите со Бога. Во тоа духовно свештенослужение, тој на духовниот олтар на својата душа го јади јагнето Божјо додека во исто време и сам се уподобува на Јагнето.
На тој начин добро разбираме дека, кога во нас делува умносрдечната молитва, тогаш се врши и непрестана Божествена Литургија која го поткрепува целото наше битие.
Свети Григориј Синаит пишува:
„духовната литургија е внатрешно делување на умот.
Како залог кој му претходи на идното, надумно насладување, оваа литургија ја служи умот, така што на олтарот на душата таинствено се жртвува Јагнето Божјо и станува Причест…
Митрополит Јеротеј Влахос